Δικαστικό προηγούμενο, το οποίο ενδέχεται να επηρεάσει και τη δικαστική εξέλιξη του αιτήματος των δημοσίων υπαλλήλων, για επαναφορά των δώρων και του επιδόματος αδείας, αποτελεί η απόφαση του ειδικού δικαστηρίου (Μισθοδικείο), που κρίνει τις μισθολογικές αιτήσεις του δικαστικού σώματος.
Το εν λόγω δικαστήριο αποφάσισε, με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας Κωνσταντίνο Κουσούλη και εισηγήτρια την καθηγήτρια της Νομικής Θεσσαλονίκης Χαρίκλεια Απαλαγάκη, ότι δεν μπορεί να επανέλθουν τα δώρα και το επίδομα αδείας για τους δικαστικούς λειτουργούς και ότι η συνεχιζόμενη κατάργηση τους δε θέτει σε διακινδύνευση την αξιοπρεπή τους διαβίωση, ούτε παραβιάζει τη διάκριση των λειτουργιών, ούτε θίγει τη δικαστική ανεξαρτησία.
Στο Μισθοδικείο είχε προσφύγει δικαστικός που ζητούσε να του καταβληθούν δώρα και επιδόματα αδείας, από το 2021 ως το 2023.
Το αίτημα για την επαναφορά των δώρων και του επιδόματος αδείας σε δικαστικούς, αλλά και γενικότερα στο Δημόσιο, έχει στηρίξει με πάθος και η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, με σειρά επαφών με συνδικαλιστικούς φορείς και πολιτικά κόμματα.
Να σημειωθεί ότι ανάλογο αίτημα για δώρα και επίδομα αδείας έχει υποβληθεί από τους δημοσίους υπαλλήλους στο Συμβούλιο της Επικρατείας και αναμένεται απόφαση από την Ολομέλεια του Ακυρωτικού Δικαστηρίου, καθώς η εκδίκαση της υπόθεσης έγινε στο πλαίσιο της λεγόμενης πιλοτικής δίκης, δηλαδή της εκδίκασης μιας υπόθεσης που είναι εξαιρετικά σοβαρή και αφορά χιλιάδες πολίτες «μία κι έξω».
Αναλυτικά τα βασικά σημεία της απόφασης του Μισθοδικείου:
- Επιβεβαίωσε το Δικαστήριο την πάγια νομολογία, που αφορά στην ιδιαίτερη μισθολογική μεταχείριση των δικαστικών λειτουργών, υπό την έννοια ότι οι αποδοχές τους πρέπει, όχι μόνο να είναι τουλάχιστον ίσες προς τις αποδοχές των αντιστοίχων προς αυτούς οργάνων των άλλων δύο λειτουργιών, λόγω της ισοτιμίας της λειτουργίας αυτής προς τις άλλες δύο, αλλά και επαρκείς να εξασφαλίσουν αφ’ ενός μεν την αξιοπρεπή διαβίωσή τους, δηλαδή τη διαβίωσή τους κατά τρόπο συνάδοντα προς το κύρος του λειτουργήματος που ασκούν και την αποστολή τους ως οργάνων της τρίτης πολιτειακής λειτουργίας και αφ’ ετέρου την απερίσπαστη άσκηση των καθηκόντων τους. Ο κοινός νομοθέτης υποχρεούται, όχι μόνο να θεσπίζει εφ’ άπαξ το ειδικό μισθολόγιο των δικαστικών λειτουργών, αλλά και να το αναπροσαρμόζει, μέσω πρόσφορης διαδικασίας περιοδικής εξέτασης των εν λόγω αποδοχών, σε συσχετισμό και με τις αποδοχές των αντίστοιχων οργάνων των άλλων δύο λειτουργιών του Κράτους.
- Έλαβε υπόψη τον νόμο δημοσιονομικής προσαρμογής, με τον οποίο καταργήθηκαν από 1.1.2013 τα δώρα στον δημόσιο τομέα, προκειμένου να προκύψει ετήσιο δημοσιονομικό όφελος 496.6000.000 ευρώ. Η κατάργηση αυτή αποτελεί μέτρο με οριζόντιο αποτέλεσμα, το οποίο δε θέτει τους δικαστικούς λειτουργούς σε δυσμενέστερη θέση, σε σχέση με άλλες κατηγορίες δημοσίων λειτουργών ή υπαλλήλων, αφού δε θεσπίσθηκε μονομερώς επί των αποδοχών, μόνο των δικαστικών λειτουργών, αλλά αφορά στα εισοδήματα όλων των λειτουργών, υπαλλήλων και μισθωτών του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., και Ο.Τ.Α., καθώς και των μονίμων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας.
- Έλαβε ακόμη υπόψη ότι η κατάργηση αυτή των επιδομάτων εορτών και αδείας επιβλήθηκε ως καθολικό και οριζόντιο μέτρο για την αντιμετώπιση της οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης, το οποίο αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και προώθησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ελληνικής οικονομίας, αποσκοπεί δε, τόσο στην κάλυψη των άμεσων οικονομικών αναγκών της χώρας και την αντιμετώπιση των ιδιαίτερα αυξημένων ελλειμμάτων, όσο και στη βελτίωση της μελλοντικής δημοσιονομικής κατάστασής της, δηλαδή στην εξυπηρέτηση σκοπών που συνιστούν σοβαρούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, δυνάμενους να δικαιολογήσουν, κατ’ αρχήν, τη λήψη μέτρων περιστολής μισθολογικών δαπανών του Δημοσίου.
- Έκρινε περαιτέρω ότι, ως εκ του οριζοντίου χαρακτήρα του εν λόγω μέτρου, η κατάργηση με τις διατάξεις του ν. 4093/2012 των επιδομάτων εορτών και αδείας, που καταβάλλονταν στους δικαστικούς λειτουργούς, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι οδήγησε στην απόληψη από αυτούς μειωμένων αποδοχών σε σχέση με άλλους λειτουργούς και υπαλλήλους του δημόσιου τομέα. Ελλείψει δε διακριτικής μεταχείρισης σε βάρος των δικαστικών λειτουργών, ως προς την κατάργηση των επιδομάτων εορτών και αδείας, δεν απαιτείται ειδική τεκμηρίωση για τη λήψη του μέτρου αυτού καθ’ ο μέρος αφορά ειδικά τις αποδοχές των τελευταίων.
- Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο έκρινε ότι η κατάργηση, με τον ν. 4093/2012, των επιδομάτων εορτών και αδείας και η διατήρησή της στη συνέχεια, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι θέτει σε διακινδύνευση την αξιοπρεπή διαβίωση των δικαστικών λειτουργών, κατά τρόπο μη συνάδοντα προς το κύρος του λειτουργήματός τους, ούτε ότι παραβιάζει την αρχή της διάκρισης των λειτουργιών και τη δικαστική ανεξαρτησία.
Τα υπόλοιπα μέλη του Μισθοδικείου είναι οι Χρήστος Λιάκουρας, Σύμβουλος Επικρατείας, Ελένη Σκορδά, Σύμβουλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Χαρίκλεια Απαλαγάκη, Καθηγήτρια Νομικής Σχολής, Γεώργιος Λέκκας, Καθηγητής Νομικής Σχολής, Θεόδωρος Παπακυριάκου, Καθηγητής Νομικής Σχολής, Χριστίνα Κουντούρη, Δικηγόρος, Γεώργιος Μπούρας, Δικηγόρος, Θεόδωρος Γεωργάκης, Δικηγόρος.